Μπορεί να ακούγεται σαν μάχη μεταξύ των δυο ειδών καφέ, αλλά ο Arabica και ο Robusta είναι τα πιο συνηθισμένα είδη κόκκων καφέ.
Ενώ υπάρχουν μερικές ομοιότητες μεταξύ τους, το κάθε είδος είναι μοναδικό. Μπορεί να διαφέρουν ως προς τη γεύση, την περιεκτικότητα σε καφεΐνη, ακόμη και στον τρόπο που καλλιεργούνται. Αυτές οι ιδιαιτερότητες και τα κοινά στοιχεία μπορούν να σας βοηθήσουν να αποφασίσετε ποιόν καφέ θα αγοράσετε και θα απολαύσετε.
Ως αποτέλεσμα, η κατανόηση των διαφορών μεταξύ Arabica και Robusta είναι απαραίτητη για όποιον επιθυμεί να εκτιμήσει πραγματικά τον καφέ.
Παρακάτω θα δούμε μερικά χαρακτηριστικά των δύο τύπων καφέ που τους κάνει μοναδικούς.
Arabica
Οι κόκκοι Arabica (επίσημα γνωστοί ως Coffea Arabica) είναι η πιο δημοφιλής ποικιλία καφέ, αποτελώντας το 60% της συνολικής παραγωγής παγκοσμίως. Έχει βραβευτεί για τη γεύση και την ποιότητά του, η οποία διαφέρει από περιοχή σε περιοχή και υπερέχει του Robusta κατά πολύ.
Το φυτό αναπτύσσεται σε μεγάλα υψόμετρα με σταθερές βροχοπτώσεις και πολύ σκιά. Ενώ υπάρχουν πολλές ιστορίες, η πιο συνηθισμένη αφηγείται ότι το φυτό ονομάστηκε Arabica γύρω στον 12ο αιώνα μετά από ένα ταξίδι από την Αιθιοπία στην Υεμένη και την Αραβία.
Πολλά προϊόντα παρασκευάζονται από αυτούς τους κόκκους και αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή για ένα γλυκό και έντονα αρωματικό φλιτζάνι καφέ.
Robusta
Το καφεόδεντρο Coffea Canephora παράγει κόκκους Robusta. Το φυτό ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στο Κονγκό τη δεκαετία του 1898.
Ο Robusta φημίζεται για την περιεκτικότητά του σε καφεΐνη, η οποία υπερισχύει όλων των άλλων τύπων καφέ κατά τουλάχιστον 25%, κατά μέσο όρο.
Τα δέντρα που παράγουν Robusta είναι αρκετά ανθεκτικά στις ασθένειες. Σε αντίθεση με τον Arabica, μπορεί να αναπτυχθεί σε διαφορετικά περιβάλλοντα και υψόμετρα αρκεί να υπάρχουν επαρκείς βροχοπτώσεις.
Σχεδόν όλοι οι στιγμιαίοι καφέδες παράγονται από κόκκους Robusta, καθώς η συγκεκριμένη ποικιλία είναι πιο οικονομική και η συγκομιδή των καρπών της, διαρκεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. O Robusta έχει πικρή, έντονη γεύση, η οποία μπορεί να αφήσει την αίσθηση φιστικιού, αλλά αυτό οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα σε καφεΐνη.
Διαφορές μεταξύ Arabica και Robusta
Γεύση
Οι περισσότεροι θεωρούν ότι ο καφές είναι πικρός. Τείνουν να καλύπτουν τη γεύση με πρόσθετα, αλλά στην πραγματικότητα υπάρχει μια σειρά γεύσεων ανάλογα με την ποικιλία. Οι νότες μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς από περιοχή σε περιοχή, αλλά η ποικιλία είναι ο κύριος λόγος για τη γεύση της.
Arabica: Αυτοί οι καφέδες είναι γνωστοί για τη γεύση και την πολυπλοκότητά τους. Ένας κόκκος Arabica μπορεί να έχει σχεδόν δύο φορές σάκχαρα και τα λιπίδια σε σύγκριση με τον καφέ Robusta. Αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στη γεύση που προκύπτει. Ένα φλιτζάνι φτιαγμένο από 100% Arabica έχει πιο απαλή και γλυκιά γεύση σε σχέση με τον καφέ που φτιάχνεται με ένα μείγμα κόκκων Robusta.
Οι γεύσεις του μπορεί να είναι περίπλοκες με νότες ζάχαρης, φρούτων και μούρων. Αυτό συμβαίνει επειδή ένα κοινό χαρακτηριστικό της Arabica είναι η υψηλότερη οξύτητα.
Robusta: Αυτή η ποικιλία έχει τη φήμη ότι έχει έντονη και συχνά πικρή γεύση. Περιέχει υψηλότερο επίπεδο καφεΐνης και χλωρογενικών οξέων, τα οποία δίνουν έμφαση στις πικρές γεύσεις μέσω της διαδικασίας ψησίματος σε σύγκριση με τους καφέδες Arabica.
Είναι γεγονός ότι ανεξάρτητα από το πόσο ποιοτικοί είναι οι κόκκοι, ο Arabica είναι πιο πιθανό να έχει καλύτερη γεύση λόγω του τρόπου επεξεργασίας του.
Ακόμα, μια υψηλής ποιότητας ποικιλία Robusta μπορεί επίσης να δώσει σε ένα χαρμάνι για εσπρέσο μια πιο γεμάτη και έντονη γεύση.
Οι περισσότεροι από εμάς σε όλο τον κόσμο έχουμε δοκιμάσει καφέ Robusta κάποια στιγμή επειδή χρησιμοποιούνται συνήθως σε στιγμιαίους καφέδες και για κατασκευή χαρμανιών για εσπρέσο.
Καλλιέργεια
Διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν τον τρόπο ωρίμανσης ενός φυτού καφέ και πόσο επιτυχώς καρποφορεί. Για παράδειγμα, οι συνεχείς βροχοπτώσεις είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη και την ευημερία των δέντρων καφέ.
Arabica: Η Coffea Arabica αναπτύσσεται καλύτερα σε μεγάλα υψόμετρα, αλλά είναι πιο ευάλωτη σε έντομα από τη Robusta. Οι κόκκοι Arabica ευδοκιμούν σε μεγαλύτερα υψόμετρα περίπου 900 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και θερμοκρασίες μεταξύ 15 και 24ºC. Οι άφθονες βροχοπτώσεις και η χαμηλότερη θερμοκρασία βοηθούν στην ωρίμανση του καρπού, οδηγώντας σε υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
Robusta: Το καφεόδεντρο «coffea canephora» που παράγει καφέ Robusta, ανθίζει σε χαμηλότερα υψόμετρα. Είναι φυσικά πιο ανθεκτικό σε παράσιτα και ασθένειες, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε καφεΐνη.
Η Robusta αναπτύσσεται σε χαμηλότερα υψόμετρα από 4,5 έως 6,5 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η ιδανική θερμοκρασία για ανάπτυξη είναι περίπου 24 έως 30ºC.
Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους ο Robusta χρησιμοποιείται στους εμπορικούς καφέδες είναι ότι είναι πιο γρήγορος στη συγκομιδή, παράγοντας μέγιστη εσοδεία σε μικρότερο χρονικό διάστημα.
Καφεΐνη
Η καφεΐνη είναι ένα φυσικό διεγερτικό που βρίσκεται στον καφέ, το τσάι και τη σοκολάτα. Ωστόσο, ο καφές έχει την υψηλότερη ποσότητα καφεΐνης σε σύγκριση με άλλα προϊόντα.
Arabica: Μια μεγάλη διαφορά μεταξύ αυτών των δύο ποικιλιών είναι η περιεκτικότητά τους σε καφεΐνη. Ο Arabica έχει λιγότερη καφεΐνη σε σύγκριση με τον Robusta. Όπως αναφέρθηκε, οι κόκκοι Arabica τείνουν να ωριμάζουν με πιο αργό ρυθμό σε σύγκριση με τον Robusta. Αυτό δίνει περισσότερο χρόνο για να ωριμάσουν τα σάκχαρα στον καφέ και να δώσουν ένα πιο γλυκό προφίλ.
Με αυτά τα παραπάνω, υπάρχουν περισσότερα σάκχαρα και οξέα στους κόκκους Arabica.. Αυτό διασφαλίζει ότι ένα φλιτζάνι με 100% Arabica έχει πιο γλυκιά γεύση.
Robusta: Είναι γνωστό ότι ο καφές Robusta είναι ο βασιλιάς της καφεΐνης γιατί περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα σε καφεΐνη.
Στην πραγματικότητα έχει σχεδόν διπλάσια ποσότητα καφεΐνης σε σύγκριση με τον Arabica. Ένα φλιτζάνι Robusta 150 ml, μπορεί να περιέχει από 131 – 220 mg καφεΐνης, ενώ ένα φλιτζάνι Arabica έχει μόνο 71 – 120 mg.
Οι κόκκοι καφέ Robusta έχουν λιγότερα οξέα και σάκχαρα. Ως αποτέλεσμα, οι κόκκοι ωριμάζουν γρήγορα, γεγονός που τους δίνει μια πιο απαλή γεύση.